Kanada ve ABD göçmen avukatları, 1994 yılından bu yana Kuzey Amerika’da sınır ötesi çalışanların kabulünü kolaylaştıracak yararlı bir araç olan NAFTA’nın geleceğinden endişe duyuyorlar. ABD Başkanlığı kampanyası boyunca Başkan Trump, Meksika, ABD ve Kanada tarafından imzalanan NAFTA, (Kuzey Amerika Ticari Ticaret Anlaşması’ndan) çekileceklerini açıkladı. Bu anlaşma 1994 yılından bu yana yürürlükte. Trumpın, NAFTA’dan çekilmek için sunduğu sebep, anlaşmanın ABD’ye olan faydalarının azalması. Bununla birlikte, bunu gerçekleştirebilmesi için üstesinden gelinmesi gereken birçok engel bulunmakta.
GERÇEKTEN BU KADAR KÖTÜ MÜ?
Başkan Trump’ın NAFTA’dan çekilmesindeki ana argümanı, anlaşmanın ABD ekonomisine zarar verdiğini ve Meksika’nın bu anlaşmadan en fazla kârı aldığını belirtmesi. Ancak, istatistiklere bakıldığında, sayılarda çok farklı bir hikaye ortaya çıkıyor. 2016’da yaklaşık 5 milyon ABD’li iş Meksika’yla ticaret içerisinde. Ayrıca, ticaret anlaşması Meksika’daki ABD aktifleşmesinde de bir artış sağlamıştır; Yabancı İş Dünyası Faizi (FBI) 2014’te 107.8 milyar dolara ulaşarak katlanarak artmıştır; Bu etki öncelikle şirketlerin Meksika’da üretim süreçleri kurmalarını teşvik eden çok daha uygun maliyetli işgücünün bulunması ile sonuçlandı.
Oldukça olumlu olan bu ticaret etkileri, öncelikle NAFTA’nın oluşturulması ve onaylanmasına yol açan derin düşünülmüş stratejik tekniklerin bir sonucudur. Anlaşma’nın cümleleri, ülkeler arasında kurulan ticaretin arka planıyla birleştirilerek, üç taraflı ticaret düzeylerini artıracak şekilde tasarlandı. NAFTA’nın 1994’te yürürlüğe girmesinden bu yana Kanada ve Meksika, ABD’nin küresel ölçekte en büyük ticaret ortağı haline geldiği hiç de şaşırtıcı değil.
NAFTA’nın yürürlüğe girmesinin ardından, Meksika ile ABD arasındaki ticaret önemli ölçüde arttı. Aşağıdaki sayılar bu konuda fikir sahibi olmaya yardımcı:
- 1993: 50 milyar dolar
- 2000: 100 Milyar dolar
- 2015: 300 Milyar dolar
ABD şirketleri NAFTA’dan büyük ölçüde faydalandılar. Antlaşmayla oluşturulan ticaret avantajlarından ve ekonomik emekten yararlanan birçok şirketten GM ve Ford’u düşünün.ABD’de üretilen ve satılan araçların bazen satış seviyelerine ulaşmadan önce 30 kez kadar ileri ve geri Meksika sınırına gidebilecekleri parçaları olduğu söyleniyor.
NAFTA’nın yürürlükten kaldırması veya değiştirmesi, Meksiko ile ticaret konusunun merkezinde yer alıyor; ama gerçekte, Amerikanın önde gelen ticaret ortağı Kanada. ABD tarafından Kanada’dan ithal edilen en önemli ürünler arasında atıştırmalıklar, kırmızı et, bitkisel yağ, işlenmiş gıdalar, araçlar, mineral yakıtlar, doğal gaz, makine ve plastik maddelerdir. 1994 yılında Kanada’dan ABD’ye yapılan ithalatlar 47.000 doların biraz üzerine çıktı. ABD Sayım Bürosu, yalnızca 2017 yılının ilk çeyreğinde 42.000 ABD Doları tutarında ithalat toplamına ulaştığımızı bildirdi.
TRUMP AMERIKAYI NAFTADAN ÇIKARTABİLİR Mİ?
İlk seçildiğinde, Trump’ın NAFTA’yı yürürlükten kaldırması veya en azından Meksikanın Antlaşmadan aldığı referansları kesmesi bekleniyordu. Başkanlığının ilk günlerinde Trump, daha önce Obama tarafından imzalanmış olan Ekonomik Ticaret Anlaşması olan Trans-Pasifik Ortaklığı’ndan (TPP) çekildi ve birçoğunun NAFTA’dan da benzer bir şekilde çekilmesini bekledi: ABD, bu etkin Anlaşmayı tek taraflı olarak geri çekebilir mi?
Serbest ticaret anlaşmalarının Yasama ve Yürütme organlarına ihtiyaç duyan uluslararası antlaşmalar olduğunu bilmek önemlidir. Başka bir deyişle Yürütme ile Yasama Şube arasında, birbiriyle güçlü olan bir işbirliği olmalıdır: Yasama şubesi, ticareti düzenleyen yasama yetkisine sahiptir ve Başkan’ın sahip olduğu Yürütme kanalı ise dış ilişkileri düzenler. Bu sistem Başkan’ın sadece bir kalem çıkarıp dış ilişkileri tek taraflı olarak etkilememesi için kurulan bir kuvvetler ayrılığı sistemidir.
TPP ve NAFTA arasındaki önemli ayrım, TPP’nin çekilme anında henüz ABD tarafından onaylanmadığıdır. Bir başka deyişle, ABD’nin Kongre tarafından iç hukuka dahil edilmemiş olması, ABD’nin ortaklıktan çıkarılmasını daha basit hale getirdi. Buna karşılık, NAFTA 1994 yılından bu yana, Kongre tarafından onaylanmış ve iç hukukta kurulmuş ve ABD’nin başvurusunu değiştirmesi veya çekilmesi için çok farklı bir süreci işaret ediyor.
Trump’ın düşünmekte olduğu bir başka düşünce ise, belirli mallara belirli vergi veya tarifeler getirmek. Bununla birlikte, Dünya Ticaret Örgütü’nün (DTÖ) gümrük tarifelerini yöneten organ olduğunu hatırlamalıyız; bu nedenle bazı düzenlemelerin onaylanması için DTÖ nün onayı gerekmekte. Sonuç olarak, Trumpın bu gümrük tarifelerini empoze etmesi durumunda, Meksika da ABD mallarındaki gümrük tarifelerini artırabilir.
Bizler, Başkan Trump’ın yaptığı gibi, “paranın konuşucağına” inanıyoruz. Trump NAFTAnın, iş imkanlarını ortadan kaldırdığını şiddetle savunmasına rağmen, aslında ABD’li işçiler için istihdam yarattı. NAFTA, ABD için para bir para kaynağı ve ayrıca hem Kanada hem de Meksika’yla olan uluslararası ticaretini artırdı. Belki de bu yüzden, Trump kampanya sırasında NAFTA’dan çekilmekten bahsetsede bu fikrini “yeniden müzakere” yönünde yumuşattı.
NAFTANIN GÖÇMENLİK YÖNÜ
Herhangi bir yeni NAFTA müzakeresinin odak noktası, Kanada, ABD ve Meksika çalışanlarının hareketliliğini idare eden Antlaşmanın Göçmenlik bölümü değil, Ticaret alanında olacağına inanıyoruz. Profesyonel Belirlemelerin önemli bir eki olan bu bölümde, mevcut istihdam eğilimlerini yansıtmak için ciddi bir “facelift” ihtiyacı var. 1994’te taslak hazırlanması ve yürürlüğe girmesinden bu yana, NAFTA meslekleri, yıllar içinde yalnızca birkaç yeni kategori (örneğin, yabancı yasal danışmanlar) eklenerek değiştirildi. Zaman değişti ve “Bilgisayar Sistemleri Analisti” veya “Yönetim Danışmanı” gibi atamalar, günümüzde pek çok mesleği kapsayan terimlerdir. NAFTA kapsamında iş vizelerini değerlendiren Göçmenlik görevlileri, bu uygulamanın listelenen kategorilerden birine yerleştirilmesinde çok fazla takdir yetkisine sahip olmak için endüstrinin bu genişlemeleri boşluklar yarattı. Biz bu ek’in, Ticareti ve iş ziyaretçileri ile ilgili hükümleri büyük ölçüde bozmadan, güncellenecek ve meslekleri daha iyi tanımlayacak şekilde yeniden tasarlanması gerektiğine inanıyoruz.
ABD ve Kanada’daki bazı NAFTA avukatları, en az yılda bir kez revize etmek amacıyla Antlaşmayı oturup gözden geçirmek üzere her ülke tarafından bir Çalışma Grubu oluşturulmasını önermişlerdir. Sürekli ve köklü bir inceleme sistemi ile NAFTA varlığını sürdürebilirken, endişeleri gidermek için endişeleri giderebilecek bir değişiklik ve güncelleştirme mekanizması mevcut olabilir. Endişeler Başkan Trump tarafından bile ifade edildi.
NAFTA ile ilgili sorularınız ve ABD ve Kanada’daki rolü ve etkisi için, veronique_malka@visaserve.com ile iletişime geçebilirsiniz. Veronique Toronto’da Ontario bar Association’da 8 Haziran 2017’de sınır ötesi uzmanlardan oluşan ve adı Köprüler mi yoksa Duvarlar inşa etme ve Kanada ve Amerika Sınırını Trudeau ve Trump zamanında geçmek adlı bir panellere katıldı: